Nastolatek, czyli kto ? – materiał dla rodziców
1. Charakterystyczne zachowania dla okresu dojrzewania:
- burza hormonalna
- niestabilność emocjonalna
- poczucie ambiwalencji
- skupienie na teraźniejszości
- widzenie świata w czarno-białych barwach
- obniżenie poczucia własnej wartości
- bunt nastolatka
- wzrost znaczenia grupy rówieśniczej
2. Czego nastolatek potrzebuje od rodziców?
- miłości
- szacunku
- wsparcia
- poczucia więzi i przynależności do rodziny
- doceniania
- wiarygodności
- jasno postawionych granic
- poszanowania intymności i dyskrecji
3. Jak rozmawiać z nastolatkiem?
Ważne elementy rozmowy to słuchanie i mówienie. Oba wpływają na jakość kontaktu, poczucie zrozumienia i szacunku. Słuchanie jest kluczowe, jeżeli zależy nam na tym, żeby nasze dziecko współpracowało z nami.
Zwroty, które zamykają młodzież na rozmowę:
- A nie mówiłam
- Ja w twoim wieku
- Ty zawsze
- Ty nigdy
- Inne dzieci to….
- Wiem co czujesz, ale to dla twojego dobra
4. Jak słuchać?
Aby nastolatek czuł się zrozumiany, szanowany i wysłuchany należy aktywnie go słuchać, to znaczy:
- Zacząć rozmowę wtedy, kiedy jesteśmy spokojni i wiemy po co chcemy rozmawiać
- Zadbać o czas i miejsce rozmowy
- Nie zajmować się innymi rzeczami
- Chcieć zrozumieć, poznać sposób myślenia, motywację nastolatka
- Cierpliwie wysłuchać całości wypowiedzi
- Być uważnym
- Pozwolić na łzy, wyrażanie emocji
- Zadawać otwierające pytania
- Upewniać się czy dobrze zrozumieliśmy wypowiedź
- Dać szanse nastolatkowi na wymyślenie rozwiązania, zanim podasz gotowa receptę
5. Jak mówić?
- Konkretnie i precyzyjnie
- Wprost
- Krótko
- Zauważać starania, a nie skupiać się tylko na negatywnych rzeczach
- Chwalić, opisując, co nastolatek zrobił
- Używać komunikatu „ja”
6. Komunikat „ ja”
Komunikaty „ja” służą wyrażaniu swoich emocji, odczuć w związku z jakąś sytuacją, a także sa przydatne w prezentowaniu swoich oczekiwań co do tej sytuacji
Elementy komunikatu „ja”:
- Ja czuję
- Kiedy ty
- Ponieważ
- Chciałabym/chciałbym
7. Pochwała opisowa
Pochwała opisowa składa się z dwóch elementów
- Opisu tego co, widzisz
- Nazwania swoich emocji w związku z powyższą sytuacją
A. Wałęsa